Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

Απόψεις για την «διαβούλευση» επί της Έκθεσης Επισκόπησης Σημαντικών Θεμάτων Διαχείρισης Νερών Ηπείρου



Προς : ΥΠΕΚΑ - Ειδική Γραμματεία Υδάτων
Μ. Ιατρίδου 2  & Λεωφ. Κηφισσίας 11526 ΑΘΗΝΑ
φαξ 210 6994355 -  e- mail : info.egy@prv.ypeka.gr

Οι υπογεγραμμένοι πολίτες εκφράζουμε τις παρακάτω θέσεις, σαν συμβολή στην υπόψη «διαβούλευση», στα πλαίσια της γενικότερης προσπάθειας μας για προστασία, αποκατάσταση και ορθή διαχείριση των νερών της περιοχής μας.
Προσπάθεια που απορρίπτει τις επιλογές και πρακτικές που αντιστοιχούν σε κοινωνίες της ρύπανσης, του τυχοδιωκτισμού και της συνενοχής και επιδιώκει στάσεις και συμπεριφορές που αντιστοιχούν σε κοινωνίες υπεύθυνων πολιτών, χωρίς επιθετικότητα, αλλά με αλληλεγγύη στον γείτονα, με σεβασμό στα δικαιώματα των νέων και των επόμενων γενεών και με στόχο το καθαρό περιβάλλον, σαν βασική προϋπόθεση για ζωή, εξέλιξη, δημιουργία και ανάπτυξη.
Επισημαίνουμε σε αυτή τη φάση, δύο προβλήματα που παρακάμπτει η Έκθεση,  τα οποία πρέπει και ζητάμε να αντιμετωπιστούν και να αποτελέσουν έτσι θεμελιώδεις άξονες του εκπονούμενου Σχεδίου, πέρα από τα σοβαρά θέματα της «φραγματοποίησης» των ποταμών, της υπεράντλησης του υδροφόρου στο Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων και της εμπορευματοποίησης του νερού, για τα οποία μένουμε σε αναμονή πιο επεξεργασμένων  θέσεων του Σχεδίου.

1) Η ασάφεια του στόχου:

Η «καλή κατάσταση» των υδατικών σωμάτων που αναφέρει η Έκθεση, πρέπει να είναι ξεκάθαρα ορισμένη και κατανοητή από τους πολίτες, οι οποίοι και κυρίαρχα  πρέπει και να αποφασίζουν για αυτήν. Αντί αυτού το ζήτημα αποσιωπάται και παραπέμπεται για καθορισμό από τεχνοκρατικές έρευνες εξαιρετικής εξειδίκευσης και αμφίβολης δυνατότητας υλοποίησης, που εξάλλου ΔΕΝ έγιναν μέχρι σήμερα, όπως προβλεπόταν.
Πρόγευση τέτοιων τεχνοκρατικών ερευνών έχουμε για τον Καλαμά, όπου τα αποτελέσματα μιας ενδεικτικής αναγνώρισης μικροχλωρίδας και μικροπανίδας, με χαμηλά ποσοστά δεικτών που αντιστοιχούν σε καθαρά νερά, προσεγγίστηκε όχι σαν προχωρημένη ρύπανση, αλλά σαν φυσικό χαρακτηριστικό του ποταμού!!! Επί πλέον η κατάτμηση κάθε  ποταμού σε επί μέρους διαδοχικά υδατικά σώματα, όταν από την δεκαετία του 80 διαφημίζεται η ολιστική παρακολούθηση της ποιότητας, με προηγμένα μαθηματικά μοντέλα, (βλέπε QUAL 2 και Καλαμάς), φαίνεται να είναι όχι μεθοδολογική ανάλυση, αλλά επιλογή «σαλαμοποίησης» ακόμη και της όποιας τεχνοκρατικής έμπνευσης «καλής κατάστασης», για να μαζεύονται νομότυπα τα αμάζευτα της διαχείρισης.

2) Η παραβίαση αρχών προστασίας:

Η Έκθεση αποφεύγει να δηλώσει τις βασικές αρχές με τις οποίες θα γίνεται η διαχείριση των νερών!!!!
Το Σχέδιο Διαχείρισης οφείλει να διακηρύσσει, εφαρμόζει και να σέβεται βασικές αρχές όπως:
- αντιμετώπιση της ρύπανσης στην πηγή και όχι μεταφορά της
            - ο  «ρυπαντής και πλερωτής»
            - αποκλεισμός μεταφοράς νερών μεταξύ λεκανών
            - η βροχή στα ποτάμια και οι ακαθαρσίες στο χώμα
             Δηλαδή δεν μπορεί να υπάρχουν εξαγωγείς ρύπανσης στους γείτονες (βλέπε Γιάννενα, Παραμυθιά), γιατί κοντόφθαλμα αποφεύγουν την αειφορική επί τόπου διαχείριση των αναγκών τους και επιλέγουν την μεταφορά των προβλημάτων στους γείτονες, ούτε καταναλωτές φυσικών πόρων από γειτονικές λεκάνες, καθηλωμένοι σε υδραυλικές προσεγγίσεις του ’50 και ’60, ούτε να συνεχίζει η μετακύλιση του λογαριασμού στους άλλους, ξεχνώντας πλήρως το εξωτερικό κόστος της ρύπανσης ή αγνοώντας την απώλεια αναπτυξιακών δυνατοτήτων των γειτόνων (αποθετικές ζημίες). Ούτε βέβαια μπορεί να ορίζονται κατά το κέφι της όποιας διοίκησης ή τεχνοκρατών οι λεκάνες, με συνενώσεις στη βάση ανακλητών τεχνικών έργων (σήραγγα Λαψίστας, που συνδέει το Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων με τον Καλαμά) ή σκοπιμοτήτων (Άραχθος κοινή λεκάνη με Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων (;)  ή Αχέροντας κοινή λεκάνη με Λούρο επειδή χύνονται και οι δυο στο Ιόνιο;;;).
Ιδιαίτερα όμως ζητάμε το Σχέδιο να βάλει μια τομή στην πρακτική της χρήσης των εσωτερικών επιφανειακών νερών σαν αποδεκτών, ακόμη και επεξεργασμένων λυμάτων ή υγρών αποβλήτων.
Το λάθος που ξεκίνησε στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις εδώ και 150 χρόνια με την χρήση των ποταμών και λιμνών σαν αποδεκτών των λυμάτων και που είναι η παραβίαση της αρχής «η βροχή στα ποτάμια και οι ακαθαρσίες στο χώμα», παρά και την παρεμβολή της αντιρρυπαντικής επεξεργασίας, έχει οδηγήσει σε ολοφάνερο αδιέξοδο.
Όπως η χρήση των αποχετευτικών δικτύων ήταν μια αναγκαία, σκόπιμη και συγκλονιστική αλλαγή αναβάθμισης της ζωής των κατοίκων των πόλεων, που την στήριξαν οι κοινωνίες, έτσι και τώρα αντίστοιχα αναγκαίο βήμα είναι η ολοκλήρωση του συστήματος δικτύων και επεξεργασίας, με την ανακύκλωση της τελικής εκροής, αποκλείοντας την διάθεση σε εσωτερικά επιφανειακά νερά (λίμνες, ποτάμια).
Ένα βήμα που σίγουρα θα ξαναστηρίξουν οι κοινωνίες και που μπορεί, για τους μεγάλους οικισμούς, να κλιμακωθεί χρονικά στην υλοποίηση του ανά 6ετία, με τις αναθεωρήσεις του Σχεδίου, ξεκινώντας για παράδειγμα με την υποχρέωση ανακύκλωσης των θερινών εκροών.
Ο Καλαμάς, που με περισσή βεβαιότητα οι τότε διαχειριστές προβλέπανε ότι θα παραμείνει κατηγορίας πόσιμου νερού, είναι βέβαιο ότι δεν αντέχει άλλη διαχείριση με ρόλο αποδέκτη, όπως και τα άλλα νερά της Ηπείρου.
Ως πολίτες της περιοχής που αγωνίστηκαν για καθαρό Καλαμά, ζητάμε και στηρίζουμε αυτόν τον ορθολογισμό στην διαχείριση των νερών και θα απορρίψουμε κάθε Σχέδιο χωρίς χειροπιαστό στόχο, τον οποίο κυρίαρχα θα καθορίζουν οι τοπικές κοινωνίες και χωρίς αρχές στην διαμόρφωση και εφαρμογή του.


Ονοματεπώνυμο
Τόπος
Ιδιότητα
Φώτσης  Θωμάς
Πολύδροσο Θεσπρωτίας
Χημικός Μηχανικός
Αλεξίου  Παύλος
Ηγουμενίτσα
Πολιτικός Μηχανικός
Πασιάκος  Μιχάλης
Σαγιάδα
Γραμματ. ΤΟΕΒ Σαγιάδας
Χεκίμογλου  Αχιλλέας
Ηγουμενίτσα
Πολιτικός Μηχανικός
Ζήκος  Νίκος
Ιωάννινα
Περιφερειακός Σύμβουλος Περιφέρειας Ηπείρου
Μπέγκα Άλεξ
Ιωάννινα
Αρχιτέκτων Μηχανικός
Φάτσιος  Άλκης
Ηγουμενίτσα
Δικηγόρος
Μάστορας Βαγγέλης
Ηγουμενίτσα
Δημοσιογράφος
Ζώης  Μίλτος
Αβαρίτσα  Θεσ/τίας
Φυσικός
Χόβολος  Θεόδωρος
Παραμυθιά
Κτηνίατρος
Κρίμη Βαλεντίνα
Πάργα
Πάργα
Παπαδόπουλος  Νίκος
Ηγουμενίτσα
Πρόεδρ. Συλ. Φοιτητών
Κώτσης  Νίκος
Αμμουδιά Πρέβεζας
Επαγγελματίας
Τζέρπος  Νίκος
Ηγουμενίτσα
Φυσικός
Γοδέβενος  Γιώργος
Ιωάννινα
Μηχανολ. Μηχανικός
Mάκος  Βασίλης
Πολύδροσο Θεσπρωτίας
Μαθηματικός
Φλίντρας  Χάρης
Ιωάννινα
Αρχιτέκτων Μηχανικός
Κωνσταντίνης Αλέξανδρος
Ηγουμενίτσα
Περιβαλλοντολόγος
Δρόσος  Νίκος
Ιωάννινα
Ηλεκτρολ. Μηχανικός
Σταμάτη  Ντίνα
Πολύδροσο Θεσπρωτίας

Μακρίδης  Γιάννης
Ιωάννινα
Μαθηματικός
Μαρτίνης  Δημήτριος
Πολύδροσο Θεσπρωτίας
Ιερέας
Σταύρου  Σωτήρης
Ηγουμενίτσα
Ηλεκτρολόγος ΣΜΑ
Γράβος  Βαγγέλης
Κούρεντα  Ιωαννίνων
Αρχιτέκτων Μηχανικός
Μανουσάκης Λεωνίδας
Ηγουμενίτσα
Φοιτητής
Ράφτης  Χρήστος
Χουλιαράδες  Ιωαννίνων
Επαγγελματίας
Πατσούρας  Χρήστος
Ιωάννινα
Πολιτικός Μηχανικός
Ράπτης  Χριστόφορος
Κυπάρισσος  Θεσ/τίας
Αγρότης
Χεκίμογλου  Ακης
Νέα  Σελεύκεια
Οικοδόμος
Λιαμπότης  Σωτήρης
Μαυρούδι Ηγουμενίτσας
Οικοδόμος
Τσακτσίρας Κώστας
Κούρεντα Ιωαννίνων
Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος
Κούρτη  Ιουλία
Νέα  Σελεύκεια
Εκπαιδευτικός
Λαμπρίδου Μαρία
Ηγουμενίτσα
Εκπαιδευτικός
Τσακανίκας  Γιώργος
Ιωάννινα
Κτηνίατρος
Σιούτης  Σπύρος
Πρέβεζα
Υπάλλλος Π. Ε. Πρέβεζας
Καρούμπης  Σπυρίδων
Πολύδροσο Θεσπρωτίας

Βούρτη  Αναστασία
Κέρκυρα
Γεωπόνος
Μάκος  Λουκάς
Πολύδροσο Θεσπρωτίας
Ηλεκτρονικός
Κωστής Νίκος
Ιωάννινα
Εκπαιδευτικός
Γράβος Χρήστος
Κούρεντα Ιωαννίνων
Επαγγελματίας
Πέτσης  Τάκης
Ηγουμενίτσα
Μαθηματικός

Υ.Γ.
 Η  Έκθεση  Επισκόπησης Σημαντικών Θεμάτων Διαχείρισης Νερών Ηπείρου έχει αναρτηθεί για «διαβούλευση στον ιστότοπο wfd.ypeka.gr. Στις 2-12-2011 έγινε η πρώτη παρουσίαση του Σχεδίου στην αίθουσα του ΤΕΕ-Τμ. Ηπείρου. Η πρώτη προθεσμία για την υποβολή απόψεων έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2011, οπότε και κατατέθηκε το ανωτέρω κείμενο. Η  «διαβούλευση» συνεχίζεται.
Το όλο Σχέδιο αφορά μεταξύ των άλλων όλο το υδάτινο δυναμικό της Ηπείρου και με βάση την πρώτη ανάγνωση και από την παρουσίασή του προκύπτει ότι η Έκθεση παρακάμπτει θεμελιακά ζητήματα, πέραν του άστοχου και με σκοπιμότητες  σχεδιασμού.
Επειδή η υιοθέτηση του Σχεδίου αυτού μπορεί να αποτελέσει την νομοθετική ταφόπετρα για το μέλλον των υδάτινων στοιχείων της περιοχής, θα πρέπει να αντιδράσουμε, με πρώτη ενέργεια την υποβολή απόψεων.
Καλούμε λοιπόν πολίτες και συλλογικότητες να υποβάλλουν τις απόψεις τους στο e- mail: info.egy@prv.ypeka.gr, έτσι ώστε το ΥΠΕΚΑ να «βομβαρδιστεί» με αυτές και λαμβάνοντας υπόψη την ιστορία αγώνων αυτού του τόπου να αναγκασθεί να αναθεωρήσει  βασικές πλευρές του σχεδιασμού του.

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2011

«Καλλικρατικά» βήματα προς τα πίσω


(Η περίπτωση της Επιτροπής  Περιβάλλοντος  της Περιφέρειας Ηπείρου)

Στα Γιάννενα στις 25/11, έγινε συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου, προκειμένου να γνωμοδοτήσει μεταξύ των άλλων και για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του αποχετευτικού της Παραμυθιάς που περιλαμβάνει και επεξεργασία και διάθεση των εκροών.
Θεωρώντας ότι η όλη διαδικασία έχει χαρακτήρα παρωδίας που αποβαίνει ενάντια στο περιβάλλον και στα δικαιώματα μας ως πολιτών, κρίνουμε χρήσιμο να μοιραστούμε με τους συμπολίτες μας εμπειρίες και απόψεις στην αναζήτηση διεξόδου από την πρακτική που ακολουθεί η σημερινή διοίκηση. Το απαιτεί νομίζουμε και η συγκυρία, μιας και η κοινωνία μας καλείται να ανεχθεί προκλητικές αδικίες στην διαχείριση των συνεπειών των ανοχών που έδειξε μέχρι σήμερα. Με άλλα λόγια το μήνυμα/πρόσκλησή μας είναι : «Τέλος στην ανοχή που καταλήγει στην συνενοχή».

1. Ο χρονικός προγραμματισμός της συζήτησης στην Επιτροπή: Η διαδικασία δημοσιοποίησης κατεξοχήν έχει ως σκοπό να εκφραστούν οι πολίτες και προφανώς όχι για να εκτονωθούν, αλλά για να αξιολογηθεί και η άποψη τους. Η Επιτροπή προγραμματίζει την συζήτηση του θέματος αμέσως μετά την λήξη της προθεσμίας κατάθεσης γραπτών απόψεων, έτσι ώστε ούτε τα μέλη της, αλλά ούτε η υπηρεσία που εισηγείται να έχουν τον χρόνο ή την πρακτική δυνατότητα να τις μελετήσουν, να τις αξιολογήσουν και να διαμορφώσουν τελική άποψη :
Αιολικό Πάρκο Ζυγαριάς: Λήξη προθεσμίας 31/7, συνεδρίαση 1/8!!!! Αποχετευτικό Παραμυθιάς: λήξη προθεσμίας 22/11, συνεδρίαση 25/11!!!!
Φυσικά ούτε και ο κύριος του έργου μπορεί να προετοιμαστεί για εποικοδομητική συζήτηση.

2) Η τύχη των γραπτών απόψεων: Στην περίπτωση της ΜΠΕ για τα λύματα της Παραμυθιάς απλά ΔΕΝ δόθηκαν στα μέλη της Επιτροπής.

3)  Η συνέπεια της Επιτροπής: Η Επιτροπή ώφειλε να γνωμοδοτήσει έως τις 24/11, άλλως η άποψη της θεωρείται θετική. Η συνεδρίαση έγινε μια μέρα μετά, στις 25/11!!! Τι πιο φυσιολογικό να βγούν από την αίθουσα αγανακτισμένοι και προβληματισμένοι αρκετοί πολίτες!

4) Το περιεχόμενο της εισήγησης: Η εισήγηση της υπηρεσίας έχει φαίνεται ενημερωτικό χαρακτήρα για τα μέλη της Επιτροπής, αλλά μάλλον επί τυπικών θεμάτων και με μορφή περίληψης. Για άλλη μια φορά ακούστηκε «αρμοδίως» ότι δεν εξετάζεται η επιστημονική ορθότητα και επάρκεια! Το καταπληκτικό είναι ότι με μια τέτοια προσέγγιση η υπηρεσία παίρνει θέση για τα έργα! Προφανώς με ένα «ναι» ή ένα «όχι». Η τροποποίηση ή προσθήκη περιβαλλοντικών όρων ίσως είναι ......υπερβατική πράξη για την υπηρεσία.

5) Το περιεχόμενο της συζήτησης: Η ελπίδα θα ήταν μια ουσιαστική συζήτηση να καλύψει όλα τα κενά. Κατά την διαδικασία τοποθετήσεων των πολιτών, στην προσπάθεια μας να επισημανθούν ανεπάρκειες, ελλείψεις και αστοχίες της ΜΠΕ, η πρόεδρος φρόντισε να παρεμβληθεί-με διακοπή-και αναρωτώμενη να δηλώσει την αντίληψη της :.... «θα κρίνουμε έργο επιστημόνων»;
Η κατακραυγή στέρησε από το ακροατήριο περισσότερες διευκρινίσεις από μέρους της, αλλά το ερώτημα είναι αν το Περιφερειακό Συμβούλιο έχει την ίδια προσέγγιση.

6) Το αποτέλεσμα της συζήτησης: Εγκρίθηκε ΜΠΕ που προτείνει ένα ποτάμι για χειμερινό αποδέκτη, όπου κατά την γνώμη μας και όπως μπορεί  να διαπιστώσει ο καθένας με απλή ανάγνωση του κειμένου:
- το ποτάμι ούτε καν περιγράφεται στοιχειωδώς (για την υδρολογία του αναφέρεται αόριστα ότι έχει νερό τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι στερεύει, χωρίς καμία ένδειξη παροχών, χωρίς αναφορά σε συγκεκριμμένα ποιοτικά φυσικοχημικά χαρακτηριστικά, χωρίς αναφορά στα βιοτικά χαρακτηριστικά των νερών ή έστω μόνον στην ιχθυοπανίδα!!!!),
- οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις δεν μελετώνται ουσιαστικά, αφού καμία εκτίμηση της αφομειωτικής ικανότητας δεν γίνεται, αλλά αντίθετα γίνεται μονολεκτικά επίκληση σε «διάλυση» των ρύπων, δηλαδή προσέγγιση που αποκλείεται από την περιβαλλοντική νομοθεσία!!

7) Οι ελιγμοί στην ψηφοφορία: Στο τέλος, προκειμένου να μαζευτούν τα ασυμάζευτα, ο κύριος του έργου προτείνει - έτσι απλά - τροποποίηση, με εξαίρεση του Κωκυτού από αποδέκτη και με υπεδάφια διάθεση όλο τον χρόνο(!!!) και τελικά με τη διατύπωση «Κωκυτός εκτός εάν..» μπροστά, ψηφίζεται από τις δύο μεγαλύτερες παρατάξεις (κάπως κουρασμένες και από σχετική..... κοκκορομαχία) και η Επιτροπή προχωράει στο επόμενο θέμα.

Όλα τούτα συνοψίζονται ως εξής:

- Η Επιτροπή Περιβάλλοντος και η υπηρεσία αντικειμενικά υποβαθμίζουν μέχρι αναίρεσης τον ρόλο τους. Έτσι ο «Καλλικράτης» φαίνεται να παίρνει φόρα για ένα συγκλονιστικό άλμα προς τα πίσω.
- Χωρίς ουσιαστικό σεβασμό από μέρους της Επιτροπής και της υπηρεσίας στην συμμετοχή των πολιτών και των φορέων τους, η όλη προσπάθεια που προηγούμενα, στα πλαίσια λειτουργίας των Νομαρχιακών Συμβουλίων είχε κάποια σημασία, σύντομα δεν θα έχει κανένα νόημα και αυτό θα αποτελεί εκτροπή.
- Η αντίληψη οτι με την αποδοχή όσων ζητούνται από τον εκάστοτε κύριο του έργου προστατεύεται το έργο είναι λάθος. Παραγνωρίζεται ότι έτσι εμπλέκει πολύ συχνά τα έργα σε περιπέτειες, μιας και εξωθεί τους πολίτες που έχουν άλλες απόψεις να εξαντλήσουν όλες τις δυνατότητες που έχουν έξω από την διαδικασία της Εγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (προσφυγές σε ΣτΕ, ΕΕ κλπ.). Και τούτο γιατί μέσα από διαδικασία παρωδία όχι δεν απαντώνται οι ενστάσεις τους, αλλά αντίθετα ενισχύονται.

Συμπολίτες,
Ας μην γεμίζουμε άλλο τα στομάχια μας με γκαμήλες που διαρκώς μας ζητούν να καταπιούμε. Καιρός να πούμε όχι στην κοινωνία της συνενοχής, μηδενίζοντας τις ανοχές μας σε όποιες ανομολόγητες σκοπιμότητες της διοίκησης, σε μικροκομματικές αντιλήψεις και συνολικά στην νεοελληνικού τύπου εργολαγνεία που σε κάθε συζήτηση για ΜΠΕ βιώνουμε ξανά και ξανά.

Θωμάς Φώτσης, Χημικός Μηχανικός, Πολύδροσο, fotsisthm1@yahoo.com
Παύλος Αλεξίου, Πολιτικός Μηχανικός, Ηγουμενίτσα, pavlosalexiou@hotmail.com